Άφωνος…

Εγκαινιάστηκε στην Κομοτηνή το «Μουσείο Καραθεοδωρή» από τον πολυπράγμονα Υ.ΜΕ., κ. Ε. Στυλιανίδη τη μουσική συνοδεία του παραιτηθέντος Προέδρου της Επιτροπής Σχολικών Καλλιτεχνικών Αγώνων, αδιαμφισβήτητης αξίας καλλιτέχνη κ. ΟΤΕγιάννη. Η συγκίνηση πρωτόγνωρη:

 
«Είναι μια ξεχωριστή μέρα για τη Θράκη και φυσικά για τη διοικητική της πρωτεύουσα την Κομοτηνή, διότι επιστρέφει στην ιδιαίτερη του πατρίδα ο διεθνούς φήμης μαθηματικός , Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, του οποίου η οικογένεια κατάγεται από τη Βύσσα της Ανατολικής Θράκης.

Έχει διαγράψει μια μεγάλη πορεία προσφοράς και προς το έθνος αλλά και προς την ανθρωπότητα και επαναπατρίζεται τώρα με τον συμβολισμό της ίδρυσης και λειτουργίας ενός μουσείου στη διοικητική πρωτεύουσα της σημερινής ελληνικής Θράκης, για να θυμίζει στη νέα γενιά ότι ο σύγχρονος Ελληνισμός συνεχίζει να συνεισφέρει πάρα πολλά στον διεθνή πολιτισμό και στο παγκόσμιο πνεύμα.

Να ευχαριστήσω όλους όσους άθροισαν τις δυνάμεις τους τα τελευταία χρόνια για να μπορέσουμε να επιτύχουμε το σημερινό αποτέλεσμα. Και φυσικά στο πρόσωπο του Θανάση του Λιπορδέζη και του Νίκου Λυγερού -που δεν είναι τώρα εδώ, να ευχαριστήσω αυτούς που ενέπνευσαν αυτή την προσπάθεια, δηλαδή δύο νέους μαθηματικούς με σημαντική συμβολή και σε συγγραφικό έργο και σε διδασκαλία αλλά και σε έρευνα.

Μας οδήγησαν όλους στο να ασχοληθούμε με την προσωπικότητα και την ανάδειξη του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή στη νεότερη γενιά του τόπου μας, για να αποδείξουμε ότι υπάρχουν και σήμερα, Έλληνες αντάξιοι του μεγάλου πολιτισμού που εκπροσωπεί η χώρα μας.

Με την αιγίδα του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών, με την οργανωτική στήριξη του Δήμου της Κομοτηνής, με την επίσης πολύτιμη στήριξη των ΕΛΤΑ, με την ευγενική συμμετοχή του γνωστού δημιουργού και ερμηνευτή Μιχάλη Χατζηγιάννη, η πόλη της Κομοτηνής και η Θράκη ολόκληρη, θα γιορτάσει την επιστροφή του μεγάλου πνευματικού άνδρα στη γενέτειρα της οικογένειας του. Θα γιορτάσει την επιστροφή του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή στη Θράκη.

Γιατί τέτοια επιμονή και τέτοια προσπάθεια στην ανάδειξη της προσωπικότητας του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή;

Θεωρώ ότι έχει δυο συμβολισμούς αυτή η πρωτοβουλία. Ο πρώτος συμβολισμός είναι ότι συνδέουμε την ακριτική περιοχή της Θράκης με σημαντικές προσωπικότητες που έχουν μεγάλη αποδοχή στην οικουμένη, αποδεικνύοντας εμπράκτως τη διαχρονική παρουσία του ελληνικού πνεύματος, του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής δημιουργίας σε αυτή την ακριτική περιοχή. Και αυτό αν θέλετε αποτελεί την πιο ουσιαστική, την πιο ακλόνητη απάντηση σε όλους αυτούς που κατά καιρούς δημιουργούν σοφίσματα ή κατασκευασμένες αλήθειες.

Ο δεύτερος συμβολισμός που είναι πολύ σημαντικός, γιατί έχει παιδαγωγικό και διδακτικό περιεχόμενο και εμπεριέχει μια σύγχρονη πολιτική φιλοσοφία, είναι ότι η επιλογή της πολυσχιδούς προσωπικότητας του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή αναδεικνύει τον σύγχρονο Έλληνα Οδυσσέα.

Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή συγκεντρώνει στο πρόσωπό του, στη διαδρομή και στο έργο του όλα τα στοιχεία ενός πολυμήχανου Έλληνα που ξέρει να κερδίζει την οικουμένη. Πρώτα από όλα υπήρξε μεγάλος επιστήμονας. Κορυφαίος μαθηματικός με σημαντικό έργο, αποτέλεσε τη βάση των σύγχρονων μαθηματικών επιστημών και αυτό δεν χρειάζεται να το αποδείξει κανείς καθώς αποδεικνύεται με μια παραπομπή μόνο.

Ο Αλβέρτος Αϊνστάιν όταν τελείωσε τις απαντήσεις στις ερωτήσεις που του έκαναν οι δημοσιογράφοι, τους υπενθύμισε ότι παρέλειψαν τη σημαντικότερη ερώτηση. Τους είπε ότι: «Δεν με ρωτήσατε ποιος κατά τη διάρκεια της διαδρομής μου στην επιστήμη και στη ζωή, ήταν ο μεγαλύτερος δάσκαλος μου. Σας λέω λοιπόν μόνος μου ότι ήταν ο διάσημος Έλληνας μαθηματικός Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή».

Και αυτή είναι η αλήθεια που αποδεικνύεται μέσα από τα χειρόγραφα που μπορέσαμε να βρούμε μαζί με άλλους ερευνητές σε διάφορα μέρη του κόσμου όπου προκύπτει ότι, από την αλληλογραφία του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή με τον Άλμπερτ Αϊνστάιν αυτός ήταν το μυαλό που απαντούσε στις μαθηματικές απορίες για να βγάλει τα σωστά συμπεράσματα και να χτίσει στη συνέχεια ο διάσημος φυσικός τη Θεωρία της Σχετικότητας.

Το δεύτερο στοιχείο είναι, ότι υπήρξε και υποδειγματικός πατριώτης. Μετά από πρόσκληση του Ελευθέριου Βενιζέλου, ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή εγκατέλειψε μια σημαντικότατη καριέρα στο εξωτερικό και επέστρεψε στην Ελλάδα για να θεμελιώσει στη Σμύρνη, το Ελληνικό Πανεπιστήμιο το οποίο χαρακτηρίστηκε ως το «Φως εξ Ανατολών».

Σε χειρόγραφη απογραφή της κατάστασης ο Βρετανός Αρμοστής της Σμύρνης, την ημέρα που η πόλη καίγεται το 1922, αναφέρει ότι ενώ οι υπόλοιποι προσπαθούσαν να σώσουν τη ζωή τους, ο «τρελοπρύτανης», με τα χέρια του κουβαλούσε βιβλία και όργανα της Φυσικής για να σώσει ό,τι μπορούσε από το Πανεπιστήμιο που με πολύ κόπο έχτισε, για να μεταλαμπαδεύσει τον ελληνικό πολιτισμό εις την Ανατολή. Τα κουβαλούσε ο ίδιος στις βάρκες, τα φόρτωνε και δεν κοίταζε να σώσει τη ζωή του, αλλά να σώσει την πνευματική κληρονομιά του έθνους. Είναι ο ίδιος άνθρωπος που με τις μελέτες του έδειξε το δρόμο του εκσυγχρονισμού στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Φλογερός πατριώτης, ο Καραθεοδωρή ένιωσε την αχαριστία της ελληνικής πολιτείας ουκ ολίγες φορές. Βρήκε την πόρτα των ελληνικών Πανεπιστημίων κλειστή όταν ο ίδιος θέλησε να τη διαβεί, γιατί τα κυκλώματα της εποχής δεν θέλανε να τον δεχθούν καταρχήν ως Καθηγητή.

Όταν αργότερα έγινε Καθηγητής δεν αντιμετωπίστηκε με τον πρέποντα σεβασμό, ανάλογο του μεγέθους του και του σεβασμού που απολάμβανε στη Γερμανία, στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Και βεβαίως η τελευταία του απογοήτευση ήταν όταν απολύθηκε από την επόμενη κυβέρνηση, με τη τσαλακωμένη επιστολή που του επιδόθηκε από έναν κλητήρα. Ωστόσο, παρά την πικρία και την απογοήτευση ουδέποτε αρνήθηκε τον ελληνικό πολιτισμό, το ελληνικό πνεύμα και την πατρίδα του. Την ανέδειξε και την προέβαλε σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτός ήταν ο φλογερός πατριώτης Καραθεοδωρή.

Η τρίτη διάσταση ήταν η διάσταση του συνειδητοποιημένου Ευρωπαίου. Παρότι είχε δελεαστικότατες προτάσεις να γίνει διδάκτωρ στα μεγαλύτερα Πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών, πήγαινε εκεί μόνο ως επισκέπτης Καθηγητής. Στους μαθητές του πάντα έλεγε ότι εμείς ανήκουμε στην Ευρώπη και εκεί θα πρέπει να δουλέψουμε και να αναδείξουμε το προϊόν της σκέψης και του πνεύματός μας. Και υπάρχει και μια άλλη διάσταση του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή. Παρότι από ορισμένους συγγραφείς ίσως αμφισβητήθηκε, η κυρίαρχη άποψη μας λέει ότι ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή ήταν ένας συνειδητός δημοκράτης που αρνήθηκε να συνεργαστεί με το ναζιστικό καθεστώς.

Ήταν ο άνθρωπος που δε δίστασε να εγκαταλείψει την πανεπιστημιακή του θέση, την οποία προς τιμήν του οι συνάδελφοί του, την κράτησαν κενή για να επιστρέψει όταν κατέρρευσε ο ναζισμός. Ήταν ένας άνθρωπος ο οποίος υπηρέτησε την αλήθεια, την επιστήμη, την πατρίδα του και τον ελληνικό πολιτισμό. Εγώ είμαι υπερήφανος γιατί η φλέβα, η ρίζα αυτής της οικογένειας, είναι από δω, από την Ανατολική Θράκη, από εκεί που κατάγονται οι πατεράδες μας, οι οποίοι ήρθαν εδώ για να δημιουργήσουν μια νέα πατρίδα το 1922.

Θα ήθελα να αναφερθώ σε δύο – τρία σημεία σταθμούς πριν τελειώσω. Το πρώτο σημείο σταθμός ήταν όταν με ενθάρρυνση του Θανάση Λιπορδέζη και του Νίκου Λυγερού, του ανθρώπου που κρίθηκε ότι έχει το υψηλότερο ΙQ στον κόσμο από τα Πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών, ήρθα πρώτη φορά σε επαφή με το βιογραφικό του και αντελήφθηκα το μέγεθος της προσωπικότητάς του, ώστε θεώρησα χρέος μου ως νέος Βουλευτής να αποστείλω μια επιστολή στον τότε Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, τον κ. Απόστολο Κακλαμάνη, ζητώντας του να τον εντάξει στην Έκθεση που έκανε η Βουλή των Ελλήνων την εποχή εκείνη για τους επιφανείς Έλληνες της Θράκης και οφείλω να πω ότι βρήκα άμεση ανταπόκριση. Έτσι συνδέθηκε πρώτη φορά το όνομά του με την πατρίδα της οικογενείας του .

Η δεύτερη αποστολή ήταν συγκινητική. Αποφασίσαμε μια μικρή ομάδα, την περίοδο που είχα γίνει Υφυπουργός Εξωτερικών, μαζί με τον Σύνδεσμο Φίλων και με συγγενείς και θαυμαστές του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή να οργανώσουμε μια αποστολή στο Μόναχο. Αναζητήσαμε και βρήκαμε τον τάφο του και οργανώσαμε εκεί ένα μνημόσυνο .

Ήμασταν μια ολιγομελής ομάδα. Συνοδευόμασταν από την Κρατική Τηλεόραση και εκεί, την ώρα που γινόταν αυτή η σεμνή τελετή, θεωρήσαμε χρέος μας να πούμε δυο λόγια, παρουσία και του Προέδρου της Ελληνικής Κοινότητος. Σας θυμίζω ότι ο Καραθεοδωρή ήταν ο ιδρυτής της Ελληνικής Κοινότητας της Γερμανίας. Και αυτό το λένε οι Γερμανοί.

Ξαφνικά στη συντροφιά μας εμφανίστηκαν τρεις κύριοι, ηλικιωμένοι και σεβάσμιοι, οι οποίοι με παρακάλεσαν να τους δώσω το λόγο. Μίλησαν γερμανικά. Εκ του προχείρου, έκανα εγώ τη μετάφραση και ένιωσα ειλικρινά σοκαρισμένος διότι ήταν λόγια σκληρά. Είπαν ότι χαιρόμαστε που η Ελλάδα μετά από πολλές δεκαετίες δέχθηκε να μοιραστεί μαζί μας το φως μιας τόσο μεγάλης προσωπικότητας, η οποία ανήκει και στους δύο, στην Ελλάδα γιατί γεννήθηκε εκεί και εδώ γιατί υπηρέτησε τις επιστήμες. Και τον χαρακτήρισαν ως τη μεγαλύτερη μαθηματική προσωπικότητα στην ιστορία του ανθρώπινου γένους μετά τον Ευκλείδη. Μας είπαν ότι η Ελλάδα έδωσε έναν Μαθηματικό στην αρχαιότητα και έναν τώρα. Όταν τελείωσαν, ένιωσα την ανάγκη να ρωτήσω ποιοι είναι. Ο ένας ήταν Πρόεδρος της Ακαδημίας των Γραμμάτων και των Τεχνών της Βαυαρίας, ο άλλος ο Πρύτανης του τοπικού Πανεπιστημίου και ο τρίτος ο Διευθυντής της ομώνυμης έδρας του τοπικού Πανεπιστημίου. Ειλικρινά ένιωσα σοκαρισμένος που αυτοί αναγνώρισαν, ανέδειξαν, τίμησαν τη μνήμη ενός μεγάλου Έλληνα και η Ελλάδα, έξω από τον κλειστό κύκλο της Μαθηματικής Κοινότητος, που εκ των πραγμάτων πρέπει να περάσει μέσα από τα συγγράμματά του για να εξελιχθεί η ελληνική κοινωνία, δεν ήξερε για ποιον μιλά.

Μπήκαμε σε μια οδύσσεια μετά ανάλογη με αυτή που έζησε ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή κατά τη διάρκεια της ζωής του. Κλιμάκιο ερευνητών με τον Θανάση Λιπορδέζη και τον Νίκο Λυγερό πήγαν στη Γερμανία με μεσολάβηση δική μας, του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών. Μπήκαν στα άδυτα των αρχείων των Πανεπιστημιακών Βιβλιοθηκών, των κρατικών αρχείων και κάνανε μια έρευνα. Βρήκαν πολύτιμα έγγραφα και του θείου του Καραθεοδωρή, που ήταν Υπουργός Εξωτερικών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και λαμπρών Ελλήνων που υποστήριζαν ότι πρέπει να ανακτήσουμε τη δύναμή μας με το πνεύμα.

Βρήκαν έγγραφα που αποδεικνύουν τον προβληματισμό του Μπίσμαρκ, μιλώ για τον θείο του Καραθεοδωρή τώρα, στον οποίο ουσιαστικά αφιερώνουμε ένα μικρό κομμάτι του Μουσείου. Επεσήμαναν ότι είχε μια μόνιμη απορία ο Μπίσμαρκ εάν ο Καραθεοδωρή Πασά, δουλεύει διπλωματικά για τη μεγάλη οθωμανική αυτοκρατορία ή για τη μικρή Ελλάδα που μόλις συστάθηκε ως κράτος. Αυτή είναι η προσωπικότητα αυτού καθεαυτού του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή ως μαθηματικού μυαλού, ως λαμπρού επιστήμονα, ως σημαντικού πολίτη και μέλους της Γερμανικής Ακαδημίας αργότερα. Κάποια από τα πορίσματα του υλικού που συγκεντρώθηκε αποτυπώνονται στο λεύκωμα που εκδόθηκε από τα ΕΛΤΑ.

Στη συνέχεια πήγαμε στο Ισραήλ. Μου λέγανε ότι είναι δύσκολο να ανοίξει το κρατικό αρχείο. Μεσολάβησα ως αρμόδιος Υφυπουργός προς τον συνάδελφό μου τον Υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ και μας δέχθηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό. Χάρηκαν γιατί είδαν ότι οι προσωπικότητες του Αϊνστάιν και του Καραθεοδωρή μπορεί να ενώσουν δυο λαούς και αυτό οφείλω να πω ότι το αξιοποιήσαμε.

Επισκεφθήκαμε τα γενικά αρχεία του κράτους. Άνοιξαν και κομμάτια των αρχείων που όφειλαν να μην ανοίξουν σύμφωνα με τον τοπικό νόμο γιατί δεν είχαν παρέλθει τα χρόνια που έπρεπε για τα συγκεκριμένα κομμάτια . Μας έδειξαν τις αυτόγραφες γνήσιες επιστολές που αντήλλαξε με τον Αϊνστάιν.

Τους χαρίσαμε τη διδακτορική διατριβή του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, ένα πόνημα που και ο ίδιος κάποτε είχε χαρίσει στον Αϊνστάιν. Τώρα το χάριζε η Ελλάδα στο Ισραήλ, και εκείνοι μας έδωσαν τα ακριβή αντίγραφα των επιστολών που αντήλλαξαν τότε ο Καραθεοδωρή με τον Αϊνστάιν.

Η επόμενη κίνηση για μένα ήταν το χρέος μου ως Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, να μην αφήσω να χαθεί ένα πολύτιμο υλικό, μια σειρά από επιστολές που αντήλλαξε ο Καραθεοδωρή με τον διάσημο Μαθηματικό Ρόζενταλ. Γνωστός αμερικανικός οίκος έκανε τη δημοπρασία στην Αθήνα. Συμμετείχαν πολλοί που διεκδικήσανε την ιδιοκτησία αυτών των επιστολών. Χάρη στη πολύτιμη βοήθεια της κας Κεφαλληναίου, της Προέδρου των Γενικών Αρχείων του Κράτους και των Βιβλιοθηκών, το Υπουργείο Παιδείας ανέλαβε το κόστος και αγοράσαμε αυτή τη σειρά γνήσιων επιστολών.

Τις δωρίσαμε στο Δήμαρχο Κομοτηναίων, ο οποίος είχε την ευγενή καλοσύνη να μπει μπροστά στην προσπάθεια οικοδόμησης και λειτουργίας του ομώνυμου Μουσείου που θα εγκαινιάσουμε αύριο.

Τέλος, ένα ακόμα συγκλονιστικό γεγονός βίωσα στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής όταν βρέθηκα εκεί ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβέρνησης σε μια επίσκεψή μου στο State Department και στη συνέχεια δέχθηκα μια πρόσκληση να επισκεφθώ το Georgetown University στην Washington DC.

Μια ομάδα ερευνητών του ομωνύμου Πανεπιστημίου, μετά από παράκληση και του τοπικού Πρύτανη, ζήτησε να τους παραχωρήσω μια συνέντευξη επειδή είμαι πολιτικός και εκλέγομαι σε μια περιοχή που συνδέεται με το όνομα του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή. Το Πανεπιστήμιό τους διεξήγαγε μια εκτενή έρευνα για το επιστημονικό έργο και τη ζωή του διάσημου Μαθηματικού και μου ζήτησαν να τους αποκαλύψω μερικές πτυχές για την προσωπικότητα και τη δράση του έξω από την επιστήμη καθώς το επιστημονικό του έργο το είχαν συγκεντρωμένο.

Να σημειώσω ότι η Ελλάδα δεν το είχε συγκεντρωμένο πουθενά. Εμείς πληρώσαμε και το μαζέψαμε, το αγοράσαμε και το φέραμε για να το εκθέσουμε ολοκληρωμένο σε αυτό το Μουσείο, σε ένα μικρό Μουσείο, σε μια μικρή προσπάθεια η οποία θα πρέπει να γίνει σε πολύ μεγαλύτερο μέγεθος στην Αθήνα από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, στα υπόγεια του οποίου φυλάσσονταν αζήτητα για πάρα πολλά χρόνια τα όργανα Φυσικής και τα βιβλία που έσωσε ο Καραθεοδωρή με προσωπική του αυτοθυσία, την ώρα που η Σμύρνη καίγονταν.

Οφείλω λοιπόν να πω ότι η συνέντευξη αυτή έγινε με ευκολία από μένα και έμαθα εκ των υστέρων ότι προβλήθηκε σε όλα τα sites που ασχολούνταν με το θέμα, που δεν ήταν λίγα, και σε ένα κοινό 1.500, ίσως και 2.000 φοιτητών του Πανεπιστημίου, εκ των οποίων περίπου 35 άτομα είχαν διδακτορική διατριβή με θέμα το επιστημονικό έργο του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή και τη μετάβαση στα σύγχρονα θεωρήματα μέσω του θεωρήματος Καραθεοδωρή.

Όλα αυτά με συγκλόνισαν. Με πλήγωσαν ως Έλληνα πολίτη και Έλληνα πολιτικό διότι διαπίστωσα ότι η Ελλάδα ποτέ δεν ξέρει να αναδεικνύεται μέσα από τα παιδιά της. Μου δημιούργησαν το ηθικό χρέος σε όποιο Υπουργείο κι αν υπηρετήσω, όπου κι αν βρεθώ, είτε ως απλός πολίτης είτε ως επιστήμονας, είτε ως πολιτικός, να προσπαθώ να κάνω αυτό το οποίο δεν έκαναν κάποιοι άλλοι πριν από μας.

Σε αυτή την προσπάθεια εγώ δεν ήμουν μόνος μου και δεν ήμουν ο πρώτος. Ήμουν αυτός που ακολούθησα άλλους που είχαν αυτή την έμπνευση και χαίρομαι που σήμερα μπορούμε να παρουσιάσουμε μια πρώτη, ταπεινή δουλειά στη μικρή μας πόλη, προσελκύοντας τα φώτα της δημοσιότητος από όλη την Ελλάδα.

Εύχομαι και ελπίζω αυτή τη πρωτοβουλία για τη δημιουργία του μικρού Μουσείου, για τη σωτηρία του έργου και των προσωπικών αντικειμένων του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, για την ανάδειξη της προσωπικότητάς του, να μιμηθούν και άλλοι.

Χαίρομαι που ο Δήμαρχος Περιστερίου, ο Δήμαρχος του τρίτου Δήμου της Ελλάδος σε πληθυσμό, ήταν από τους πρώτους που αγκάλιασαν την προσπάθεια και όπως κι εμείς εδώ, ύψωσε έναν ανδριάντα του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή στην πλατεία της πόλης του. Αντίστοιχες πρωτοβουλίες σήμερα αναπτύσσονται και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και σε άλλες περιοχές της Ελλάδος κι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό.

Ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή ανήκει σε όλους τους Έλληνες, με όλα αυτά που συμβολίζει και ανήκει σε ολόκληρη την ανθρωπότητα για αυτά που προσέφερε σε αυτήν. Τον διεκδικούν και άλλα έθνη, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι αυτό που εκφράζει είναι δημιούργημα ενός μεγάλου διαχρονικού πολιτισμού που δεν νικήθηκε από το χρόνο, του ελληνικού πολιτισμού. Χαίρομαι που ο Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή επιστρέφει στην πατρίδα του τη Θράκη.»

σπίτσλες…

Μερικά σχετικά:
ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΝ: "Ο δάσκαλος του Αϊνστάιν;"
ΜΑΥΡΟ – ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΚΑΡΒΟΥΝΟ: Ο δάσκαλος του Αϊνστάιν ή Δημοσιογραφία του Κώλου;
Greek University Reform Forum: Η τελευταία συνέντευξη του Einstein και η εθνική φαντασιοπληξία
Η τελευταία συνέντευξη του Einstein και το top-of-the-posts