πονάει το δόντι σου;

Παπαδιαμάντης και Αντίπας (ή Αντύπας), με ολίγην από Απολλωνία…

Ο Άγιος Αντίπας (ή Αντύπας;) γιορτάζει αύριο 11 Απριλίου, κι είναι προστάτης των Οδοντιάτρων από το 1967, οπότε και έχασε το ρόλο αυτό η ετερόδοξη Απολλωνία. Αντιγράφω και συρράπτω, δεν βάζω από πού, καθώς δύσκολα βρίσκεις την αρχική πηγή στην αλυσίδα της κοπιπαστάδας:

Ο Άγιος Αντίπας, ια­τρός το επάγγελμα, με ει­δικότητα στα οδοντικά νοσήματα, ήταν ένας α­πό τους Πρώτους Χρι­στιανούς της Περγάμου, δεύτερος Επίσκο­πος της πόλης (~70 μ.Χ.). Είχε, λέει, μεγάλη κλίση στα γράμματα και από τα μικρά του χρόνια η μεγάλη του επιθυ­μία ήταν να γίνει γιατρός. Φοίτησε στην περίφη­μη Ιατρική Σχολή της Περγάμου. Πίστευε απόλυτα στο α­ξίωμα ότι καμία επίσκεψη δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενο εμπορίου, πονούσε για τον συνάνθρω­πο του και δεν ήθελε την επιστήμη του να την κάνει εμπόριο. Γιάτρευε και αντιμετώπιζε τα προβλή­ματα των ασθενών του με καλοσύνη, ποτέ δεν έκανε λόγο για αμοιβή, δεν απο­γοήτευε και δεν αποθάρρυνε κανέναν.

83 ετών, επί Δομετιανού (81-96 μ.Χ.), καταδικάζεται να καεί μέσα σε ένα χάλ­κινο βόδι, που αποτελούσε δωρεά του βασι­λιά της Περγάμου Αττάλου του Α’ (241-197 π.Χ.) στην Ακρόπολη της πόλης, ως τρόπαιο της νίκης του κατά των Γαλατών και το οποίο είχε μεταφερ­θεί από τους Ρωμαίους στο αιγυπτιακό ιερό του Σέραπι, όπου τιμούσαν το βόδι ως ιερό ζώο. Η σορός του τάφηκε έξω από το Σεράπιο, σε ένα χώρο όπου αργότερα διαμορφώθηκε σε Μαρ­τύριο, μικρό δηλαδή ναό προς τιμήν του. Όσο για το χάλκινο βόδι μεταφέρθηκε από το Θε­οδόσιο το Μέγα στην Κωνσταντινούπολη και το­ποθετήθηκε στην έκτοτε αποκαλούμενη Πλατεία του Βοός. Μέσα σε αυτό το χάλκινο βόδι, το έτος 610 μ.Χ. οι βυζαντινοί κάψανε τον τυραννικό αυ­τοκράτορα Φωκά Α΄.

Λείψανα του Αγίου διασώζονται σή­μερα στην Πάτμο, στο Άγιον Όρος, το δε­ξί του χέρι στη μονή Διονυσίου, η σιαγό­να του, στη Μονή της Μεγάλης Λαύρας στο Άγιον Όρος, στο Φανάρι, στη Μυτι­λήνη και στο Μητροπολιτικό ναό της Μυτιλήνης.

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γνώριζε προφανώς τη σχέση Αντύπα και οδονταλγούντων· ένα βράδυ στη Σκιάθο, διηγείται ο ξάδελφός του Αλέξανδρος Μωραϊτίδης, βασανίστηκε από ένα φοβερό πονόδοντο και πάνω στην απελπισία του προσευχήθηκε στον Άγιο να του σταματήσει τον πονόδοντο, τάζοντας του ότι θα του γράψει ολόκληρη ακολουθία. Ο πονόδοντος σταμάτησε κι ο Παπαδιαμάντης μέσα σε μια νύχτα έγραψε την ακολουθία του Αγίου. Ένα τροπάριό της λέει Σπεύσον ευχήν ποιήσασθαι υπέρ του ικέτου σου, ίνα του άλγους ρυσθώ των οδόντων, ο δείλαιος, προς σε γαρ προστρέχω, σύ γαρ μόνος, άγιε ως παρησσίαν πολλήν προς τον Ιησούν κτεκτημένος, δύνασαι καμέ απαλλάξαι του οδυνηρού τούτου νοσήματος.

Δεν τα θυμήθηκα αυτά γιατί πονάει το δόντι μου. Αύριο στο Ναό του Αγίου Ματθαίου των Σιναϊτών θα ακουστεί ολόκληρη η ακολουθία του Παπαδιαμάντη.

Η ακολουθία: